Artikel over Exclusive Culitravel en Mister Goodlife in              Het Parool

Tailormade naar Zuid-Afrika met je personal reiscoach

Amsterdammer Jos van Krimpen organiseert culinaire wijnreizen naar de Zuid-Afrikaanse Westkaap. Kleinschalige trips vol persoonlijke ontmoetingen met wijnboeren en chefs. ‘Ik laat jullie mijn vrienden zien.’

We slenteren over wijngoed Vergelegen, met in de ene hand een fles ‘V’ - de ‘Château Margaux’ van Zuid-Afrika - en in de andere een kristallen wijnglas. De zon daalt, de schaduwen van de metersdikke kamferbomen lengen. De prestigieuze prijswinnende ‘V’ (spreek uit: vie) walst onder het lopen in het kristal, elke stap omgevend met een geur van pruimen, zwarte bessen en vanille. Nelson Mandela, Margareth Thatcher, Bill Clinton, allemaal betraden ze dit stukje achttiende-eeuwse Zuid-Afrikaanse historie. Met wat geluk vingen ze tussen de bodyguards en hoogwaardigheidsbekleders door nog een glimp van de lommerrijke (rozen)laantjes, glooiende gazons, slingerende wingerds en de zo typische Victoriaanse architectuur. Maar gegarandeerd geen van hen ving al wandelend de ondergaande zon in zo’n hemels glas rood.

Wijn- en culireizen zijn een trend. Overal worden ze aangeboden. Toerisme maakt de laatste jaren een vergaande segmentatie door: van uitwassen als oorlogs-, ramp- en sekstoerisme tot shopping-, literatuur- (De da Vinci code!) medisch en culinair toerisme. Decennialang gingen we naar een land voor de historie, cultuur of de zon, nu is eten en drinken vaak het hoofddoel. We reizen naar Hong Kong om de Nouvelle Cuisine Chinois te proeven; vliegen naar Californië, Australië en Zuid-Afrika om in de voetsporen van wijnfilms als Sideways wijnen te proeven, en nemen als amuse een schepje historie en een snufje cultuur. Grote reisorganisaties vulgariseren deze trend razendsnel tot de nieuwste vorm van massatoerisme. Met zo’n veertig of meer foody’s tegelijk zetten ze je op het vliegtuig, om je vervolgens in massa-accommodaties onder te brengen en per touringbus langs standaardproeverijen te sturen bij de grote wijnhuizen waaraan ze gelieerd zijn. Leuk. Als je niet beter weet.

Maar personal coach in culireizen Jos van Krimpen weet beter. Zelf wil hij zo niet op reis en dus gaan wij, zijn gasten, ook niet zo. In plaats daarvan brengt hij ons onder in kleine luxe lodgings, waar met maximaal zes kamers geen hotel- maar een thuisgevoel heerst; organiseert hij tailormade proeverijen en workshops bij de fine fleur van culinair Zuid-Afrika, waar we het op een drinken zetten met onafhankelijke wijnmakers als James McKenzie van wijngoed Nabygelegen tijdens een huisgemaakt diner in de wijnkelder.

Onze privé-chauffeur stuurt ons door de Westkaapse kloven langs tot de verbeelding sprekende wijngoederen als Klein Constantia, Buitenverwachting, Glen Carlou, Waterford, Rust & Vrede, Groote Post en Nabygelegen. Vlakbij die laatste plek werd onlangs de vanaf oktober uit te zenden VPRO-serie Stellenbosch opgenomen. En daarmee past deze reis perfect in de nieuwste toeristische tendens van kleinschalig, persoonlijk en exclusief. Nog niet zo lang geleden zochten toeristen elkaar massaal op en aten ze het liefst in restaurants met een aanbod dat aan thuis herinnerde, nu willen ze opgaan in het gastland, praten, eten en leven met de bevolking. De nieuwe vakantieganger heeft een onstilbare honger en dorst naar unieke reiservaringen en persoonlijke ontmoetingen. We willen geen toerist zijn, maar huisvriend. Bedrijfspsycholoog Jos heeft dat goed begrepen. Hij neemt per reis hooguit tien door hem zorgvuldig gescreende gelijkgestemden mee naar de verhalen achter de wijnen die ze in Nederland uit het schap trekken, opdat ze eenmaal weer thuis vrienden aan de dinertafel kunnen tracteren op persoonlijke vertellingen over ontmoetingen met wijnmakers en koks. ‘Ik laat jullie mijn vrienden zien,’ en: ‘Ik wil herinneringen maken,’ zegt Jos, die altijd zelf meegaat. Bovendien legt hij vanuit standplaats Amsterdam vantevoren huisbezoeken af bij elke medereiziger om verwachtingen en persoonlijke wensen boven tafel te krijgen. Kom daar maar eens om bij de gemiddelde reisagent.

Het is druk op het terras van Quartier Français, een van de toppers in het bruisende Franschhoek waar ooit de Franse hugenoten zich settelden. De wilde kruidentuin achter het door de ambitieuze Nederlandse chef-kok Margot Janse gedreven restaurant bloeit volop. En dat terwijl het ‘winter’ is en de Zuid-Afrikanen zelf iedereen voor gek verklaren die nu, bij nog steeds zo’n 27°C, buiten eet. ‘Welkom,’ roept Margot ons toe, om vervolgens haar goede vriend Jos te omhelzen. Ze heeft speciaal voor ons, inmiddels ook vrienden van Jos, een moderne lichte vijfgangenlunch gemaakt. Samen met het aperitief van chardonnaybubbels van Moreson (‘Morgenzon’ in Engelse tongval) kenmerkend voor het niveau waarop we al dagen eten en drinken. Bijvoorbeeld in het tot beste restaurant van het Afrikaanse continent uitgeroepen Emily’s in de Waterfront, de Fisherman’s Wharf van Kaapstad. Daar gaf de rondbuikige eigenaar Peter Veldsman ons een resumé van de culinaire ins en outs van Zuid-Afrika, terwijl wij de slaphakskeentjies (struisvogeldijen) wegspoelden met een pinotage Bellevue PK Morkel 2003, in een kunstig tussen trendy moleculair en traditioneel seizoen-Afrikaans balancerende lunch. Hoog was het niveau ook in het hippe The Showroom, down-town Kaapstad. Daar kookt voormalig reclameman Bruce Robertson letterlijk in een glazen showroom voor exclusieve auto’s op een subtiele, pure manier die je lang bijblijft. Hoewel de goddelijke ober Jeremy die onze tafel de hele avond het gevoel gaf er alleen voor ons te zijn daar waarschijnlijk ook debet aan had. Net als de volle smaak en geur van de gul gebruikte wilde kruiden.

Het sterrensysteem van Michelin heeft Zuid-Afrika nog niet bereikt, maar zoals we deze dagen eten, drinken én professioneel bediend worden, tref je het in Europa uitsluitend bij de hoogste top. En toch betaal je hier bedragen, waarvoor je thuis een broodje hamburger eet. Zuid-Afrika is vijfsterrenniveau voor een éénsterrenbedrag. Plus: ‘De culinaire VIPs zijn hier heel benaderbaar in tegenstelling tot Europa. En ze koken allemaal authentiek en seizoensgebonden. Niemand kopieert, iedereen heeft zijn eigen stijl,’ aldus Margot tijdens wat Zuid-Afrikanen een ‘site inspection’ noemen door haar keuken met vintage houtgestookte oven. Naast typisch Afrikaanse gerechten als biltong proeven we dan ook een internationale fusion met dan weer Maleisische, dan weer Indiase, Britse of Franse invloeden. Een footprint van de geschiedenis en bevolkingssamenstelling van Zuid-Afrika.

Maar het is dankzij de compromisloze Zwitserleven-zucht van Jos dat we daar belanden waar je móet zijn geweest. Juist het ontbreken van een grote organisatie achter hem maakt dat hij niet vastzit aan de fabrieksmatige grote wijnhuizen, hotelketens en maatschappijen die bepalen waar de reis naartoe gaat. En het feit dat hij zelf mede-eigenaar is van een klein wine estate maakt een groot deel uit van zijn succes. Jos is een insider. Eentje met smaak en (wijn)kennis. En insiders is wat wij culitoeristen willen. Want wat we vooral niet willen, is ons toerist voelen. En dus informeren we op een verloren moment ook hoe het zit met de armoede en de slums in Zuid-Afrika, want zulke culinaire overdaad wringt natuurlijk ook wel. De insider heeft er geen ready made antwoord op. Zwarte of gekleurde chefs en wijnmakers zijn er nog nauwelijks. Maar The showroom heeft een zwarte sous-chef en Emily’s haar eigen variant op Jamie Olivers Fifteen voor kansarmen. Maar of de €50 per geboekte reis voor Homes for kids in South-Africa het knagende schuldgevoel kunnen afkopen?

Op weg naar ons nieuwe logeeradres Grande Roche in Paarl, waar de Duitse topchef Frank Zlomke vanavond in restaurant Bosman’s verrassend genoeg Schmalz (reuzel) als amuse zal presenteren, gevolgd door een onovertroffen Vindaloo lamspies, terwijl zijn Zweedse sommelier Mia aan tafel zelf de wijnen zal voorproeven, praten we over onze meest bijzondere herinnering tot nog toe. De avond vol verse oesters, kreeften, coquilles en abalones in Japanse stijl en met verdraaid smakelijke vonkelwijn (Afrikaans voor bubbels) in seafoodbar Bouillabaisse? De ook naar Franschhoek getrokken Nederlandse chef-kok Camil Haas en zijn (gast)vrouw Inge deelden met ons hun Zuid-Afrikaanse jaren als waren we oude vrienden. Of de proeverij in Boekenhoutskloof van het enfant terrible van de Zuid-Afrikaanse wijn, Marc Kent? Terwijl wij zuchtten naar verhalen achter de ook in ons land beruchte 27 maanden op nieuw barrique (hout) gerijpte en naar chocola smakende The chocolate block, hoorde onze nieuwste beste vriend Marc ons uit over Ajax. Ik twijfel tussen het verblijf in Klein Genot, een exclusieve lodging waar ik me geen toerist voelde, maar een goede huisvriendin (hoewel ik logerend bij mijn eigen huisvrienden ’s avonds geen rozenblaadjes in mijn bed vind) en de wandeling met ‘V’ over Vergelegen. Ik hou het op het laatste.

Kader

Amsterdammer Jos van Krimpen (43), bedrijfspsycholoog, stand-up comedian, zanger-gitarist, wijnkenner, gourmand en organisator van zowel culinaire wijnreizen als reizen voor managers met een burn out ging een paar jaar geleden naar Zuid-Afrika om zijn ogen te laten opereren. Tijdens deze medisch-toerismetrip maakte hij kennis met een land waar de service, kwaliteit en omgeving een niveau hebben dat in Europa nergens meer te vinden is. De culireizen naar Toscane en Bordeaux uit het programma van zijn eenpersoonsreisbureautje werden na thuiskomst geschrapt voor exclusieve culinaire wijnreizen naar de Zuid-Afrikaanse Westkaap. In tien dagen neemt hij je ondermeer mee naar insideradresjes in Kaapstad, Peninsula (Kaaps Schiereiland), Constantia, Wellington, Paarl, Stellenbosch en Franschhoek.

Voor meer informatie: www.exclusiveculitravel.nl

De hier genoemde wijnen zijn ook te koop in Nederland.